Złamania w obrębie łopatki najczęściej dotyczą osób w średnim wieku i są spowodowane wypadkami komunikacyjnymi i sportowymi, przede wszystkim wskutek działania bodźca uszkadzającego w sposób bezpośredni. W obrębie łopatki wyróżnia się złamania: wyrostka barkowego, wyrostka kruczego, górnego kąta, powierzchni stawowej, szyjki, trzonu i złamania dolnego kąta łopatki.
Złamanie wyrostka barkowego
Złamanie wyrostka barkowego jest częstym rodzajem uszkodzenia, ale powstaje wskutek zadziałania bodźca w sposób pośredni - siła urazu zostaje bowiem przeniesiona przez kość ramienną na wyrostek barkowy. Pojawiają się dolegliwości bólowe, chory wzbrania się przed wszelkimi ruchami obręczy barkowej. Rozpoznanie potwierdza badanie radiologiczne, a leczenie polega na unieruchomieniu chorej kończyny w gorsecie ze specjalną szyną. W przypadku znacznych przemieszczeń odłamów leczenie jest operacyjne.
Złamanie wyrostka kruczego
Złamanie wyrostka kruczego przeważnie powstaje w mechanizmie pośrednim. Objawia się bolesnością, obrzękiem i ograniczeniem ruchomości kończyny. Leczenie polega na unieruchomieniu w opatrunku odwodzącym na okres miesiąca. Złamania te z reguły goją się łatwo. Wskazaniem do operacji jest znaczne przemieszczenie odłamów.
Złamanie kąta dolnego, trzonu i kąta górnego
Złamanie kąta dolnego, trzonu i kąta górnego powstaje wskutek urazu bezpośredniego. Często współistnieją również złamania żeber lub kręgosłupa. Okolica łopatki jest bolesna, chory podtrzymuje kończynę. Czasem można wyczuć trzeszczenia dotykając obszarów nad złamaniem. Badanie radiologiczne potwierdza rozpoznanie, a leczenie jest zachowawcze - stosuje się wyciąg i specjalny opatrunek unieruchamiający lub gorset z szyną odwodzącą.
Złamania szyjki łopatki oraz powierzchni stawowej
Przyczyną złamań szyjki łopatki oraz powierzchni stawowej mogą być urazy pośrednie i bezpośrednie. Chory skarży się na bolesność uszkodzonej okolicy, która nasila się przy próbie wykonania ruchu. Obrysy obręczy barkowej są zatarte. Rozpoznanie potwierdza badanie radiologiczne, leczenie jest z reguły zachowawcze.
Mariusz Kłos