Ze względu na bliskość anatomiczną cewki moczowej i odbytu ze strukturami sromu, jest on szczególnie narażony na zakażenia i rozwój stanów zapalnych. Najczęstszymi przyczynami zapalenia sromu pozostają jednak urazy tych okolic i nieprawidłowa higiena miejsc intymnych. Również zdarza się, że zapalenie pochwy drogą zstępującą schodzi na okolice sromu. Często w tych stanach pojawia się świąd, co wtórnie doprowadzić może do uszkodzenia skóry.
Zapalenie wywołują bakterie, grzyby, wirusy lub pasożyty (np. wszy, owsiki). Do najczęstszych infekcji należą: zapalenie gruczołu przedsionkowego większego, ropień gruczołu okołocewkowego, opryszczka, kłykciny kończyste i czyraczność sromu. Leczenie w konkretnych jednostkach chorobowych nie odbiega od norm dermatologicznych, a szczególną rolę przypisuje się dbaniu o higienę intymną tych okolic.
Ostre zapalenie gruczołu przedsionkowego większego
Ostre zapalenie gruczołu przedsionkowego większego prowadzące do rozwoju ropnia, uznawane jest za typowe schorzenie okolicy sromu. Tworzy się torbiel, wskutek zatkania ujścia dla wydzieliny gruczołu. Wtórnie dochodzi do zakażenia jej zawartości z rozwojem ropnia, niekiedy znacznych rozmiarów.
Czynnikami wywołującymi chorobę są najczęściej bakterie
Escherichia coli,
Proteus mirabilis,
Bacteroides species i
Neisseria gonorrhoeae. Charakterystycznym objawem zapalenia gruczołu przedsionkowego większego jest ostry ból wargi sromowej, który nasila się podczas chodzenia i utrudnia siadanie. Objawy rozwijają się szybko, po kilku dniach może dojść do wzrostu i samoistnego pęknięcia ropnia. Podstawową metodą leczenia jest nacięcie i drenaż jamy ropnia.
Najczęstszym błędem popełnianym podczas zabiegu jest wytworzenie ograniczonego nacięcia, niedającego możliwości drenowania całej zawartości gruczołu. Po samoistnym pęknięciu ropnia wskazane jest powiększenie powstałego otworu i założenie sączka do jego jamy.
Stosowanie antybiotyków u kobiet z ostrym zapaleniem gruczołu przedsionkowego większego nie jest przez wszystkich zalecane. Co prawda na początku choroby antybiotykoterapia może spowolnić lub zatrzymać postęp procesu, ale częściej doprowadza tylko do zaleczenia i odwleka właściwe postępowanie terapeutyczne. Tylko u kobiet ciężarnych, ze względu na wysokie ryzyko rozprzestrzenienia zakażenia, podaje się przez 7-10 dni antybiotyki - penicyliny.
Ropień gruczołu okołocewkowego
Ropień gruczołu okołocewkowego spotykany jest rzadziej. Objawy są podobne do występujących w przebiegu ostrego zapalenia gruczołu przedsionkowego większego. Leczenie jest również podobne, nacina się, a następnie drenuje ropień, w szczególnych przypadkach stosuje się antybiotyki.
Mariusz Kłos