Zapalenie opryszczkowate skóry, inaczej zespół jelitowo-skórny, jest schorzeniem przebiegającym ze zmianami skórnymi o charakterze pęcherzyków i grudek. Poza tym stwierdza się tzw. glutenozależną enteropatię, która jest zazwyczaj bezobjawowa.
U większości chorych na zapalenie opryszczkowate skóry obserwuje się anatomiczne nieprawidłowości w jelicie cienkim pod postacią spłaszczenia lub zaniku kosmków jelitowych typu choroby trzewnej, jednak zazwyczaj nie stwierdza się objawów złego wchłaniania. Symptomy te dotyczą najczęściej dzieci.
W obrazie morfologicznym występują nacieki zapalne w blaszce właściwej i w nabłonkach kosmków jelitowych. Cechą charakterystyczną jest nieustępowanie nacieku zapalnego pod wpływem zastosowanej diety bezglutenowej, nawet jeśli dojdzie do całkowitej regeneracji kosmków. Skutki tego zjawiska nie zostały wyjaśnione.
Czynnikami wywołującymi zapalenie opryszczkowate skóry są uwarunkowania genetyczne manifestujące się nietolerancją glutenu. Mechanizm, w którym równocześnie dochodzi do rozwoju nieprawidłowości skórnych nie został wyjaśniony. Wiadomo, że w brodawkach skórnych dochodzi do odkładania się złogów immunoglobulin klasy IgA, niekiedy z domieszką również innych przeciwciał i dopełniacza.
Za związek zmian skórnych w zapaleniu opryszczkowatym skóry z enteropatią glutenozależną przemawia ich ustępowanie pod wpływem długotrwałego stosowania diety bezglutenowej i nawroty po wprowadzeniu diety normalnej, zawierającej gluten.
Zapalenie opryszczkowate skóry przebiega z wielopostaciowymi wysypkami. W obrazie klinicznym obserwuje się zarówno grudki, jak i rumienie, wykwity typu pokrzywkowatego, czy drobne pęcherzyki o opryszczkowatym lub fesonowatym ułożeniu. Okresowo w niektórych nawrotach choroby mogą pojawiać się pęcherze o większych wymiarach. Cechą charakterystyczną jest symetria obserwowanych zmian.
Najczęściej nieprawidłowości zlokalizowane są na łokciach i kolanach, w okolicy krzyżowej kręgosłupa i na pośladkach, nieraz obejmują skórę okolicy łopatek i głowy wraz z twarzą.
W przebiegu zapalenia opryszczkowatego skóry obserwuje się objawy ogólnoustrojowe pod postacią świądu i pieczenia, które nie są adekwatne do stopnia nasilenia zmian skórnych i mogą być dominującymi symptomami.
Najczęściej stan ogólny chorych jest dobry. U dzieci choroba trzewna może poprzedzać pojawienie się zmian skórnych nawet o wiele lat.
Przebieg zapalenia opryszczkowatego skóry jest wieloletni, choroba ma skłonności do nawrotów. Niekiedy objawy utrzymują się przez okres całego życia. Ważne jest, że tolerancja na pokarmy zawierające gluten jest zróżnicowana u poszczególnych pacjentów.
Czynnikiem zaostrzającym lub prowokującym pojawienie się nieprawidłowości może być jod, który jest składnikiem wielu preparatów leczniczych, występuje w większych ilościach w niektórych pokarmach (np. w rybach morskich, wiśniach, jajach, grochu i innych) lub w powietrzu, zwłaszcza w nadmorskich okolicach.
Mariusz Kłos
Interna.com.pl › forum chorób + mapa + info