Zapalenie mięśnia sercowego

Zapalenie mięśnia sercowego (Myocarditis) to uszkodzenie mięśnia sercowego wywołane zakażeniem wirusami, bakteriami, paciorkowcami, robakami (infekcyjne zapalenie mięśnia sercowego), związane z błonicą, nadwrażliwością na leki, płonicą, durem brzusznym, reumatoidalnym zapaleniem stawów, zatruciem fosforem lub arsenem, nieznaną przyczyną (nieinfekcyjne zapalenie mięśnia sercowego).

Objawy zapalenia mięśnia sercowego

W zapaleniu mięśnia sercowego występują objawy choroby podstawowej wywołującą zapalenie, m.in. gorączka, kołatanie serca, podwyższona leukocytoza, tachykardia, przyspieszenie opadania krwinek czerwonych, niewydolność serca, przyspieszonym tętnem. Objawy mogą zależeć od mięśnia serca lub od schorzenia podstawowego. Często są zauważane zaburzenia rytmu serca, które są wywołane skurczami dodatkowymi. Czasami występuje blok serca na początku choroby, np. w błonicy.

W badaniu serca zauważa się we wczesnym okresie głuchy lub cichy pierwszy ton. Często słyszalny jest szmer skurczowy nad koniuszkiem, rozdwojenie II tonu. Można również zauważyć embriokardię i rytm cwałowy.

W EKG serca widoczne są zaburzenia rytmu: tachykardia, bradykardia, bloki serca, migotanie i trzepotanie przedsionków, niemiarowość ekstrasystoliczna. Wszystkie występują zwłaszcza, gdy poprzednio istniało schorzenie serca. W elektrokardiogramie widoczne jest obniżenie odcinka RST, odwrócenie lub spłaszczenie załamka T. w badaniu radiologicznym zauważa się rozstrzeń serca.

Niewydolność krążenia występuje najczęściej u osób, które poprzednio przechodziły chorobę serca w przebiegu ostrej gorączki reumatycznej.

Zapalenie mięśnia serca ma przebieg bardzo różnorodny. Najczęściej jest ciężki, czasami z nagłym zejściem śmiertelnym. Objawy cofają się w przypadku występowania lekkich objawów.

Przewlekłe zapalenie mięśnia serca jest wywoływane przez te same czynniki etiologiczne co zapalenie ostre. Symptomatologia jest również podobna, lecz na pierwszy plan wysuwają się objawy niewydolności krążenia, zaburzenia rytmu oraz rozstrzenie granic serca.

Leczenie zapalenia mięśnia sercowego

Leczenie zapalenia mięśnia sercowego skupia się przede wszystkim na podstawowej chorobie powodującej zapalenie. Jednak rzadko jest możliwa terapia przyczynowa zapalenia. Udaje się to przy identyfikacji grzybów lub bakterii chorobotwórczych. Terapia glikokortykosteroidami nie jest wskazana. Maksymalne odciążenie serca ma zasadnicze znaczenie w leczeniu. Przy zaburzeniach rytmu skuteczne jest leczenie przeciwarytmiczne.

Monika Kozak

Bibliografia
  • "Choroby wewnętrzne", Andrzej Szczeklik, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków
  • "Choroby wewnętrzne", Franciszek Kokot, wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
  • "Interna dla stomatologów", G. Oehler, W. H. Krause, wyd. PZWL, Warszawa
  • "Patologia", Robbins, wyd. Urban & Partner, Wrocław