Zahamowanie zatokowe

Zahamowanie zatokowe (Sinus arrest) to nagłe brak bodźca w węźle zatokowym przy braku podjęcia czynności bodźcotwórczej przez ośrodki niższego rzędu, co prowadzi do występowania przerw w pracy serca.

Głównymi cechami zahamowania zatokowego na wykresie EKG są: brak załamka P w okresie dwóch lub więcej ewolucji serca oraz przedłużenie czasu PP. Na wykresie EKG występuje przerwa w powstawaniu pobudzeń, która nie jest wielokrotnością podstawowych odstępów PP (w przeciwieństwie do bloku zatokowo-przedsionkowego).

Stwierdza się linię izoelektryczną (asystolię). Po wystąpieniu dłuższej przerwy, jeżeli nie pojawi się ponownie pobudzenie zatokowe, może wystąpić pobudzenie węzłowe lub komorowe. Są to tak zwane pobudzenia zastępcze. Śmierć może być wynikiem przedłużenia stanu asystolii.

Objawy zahamowania zatokowego

W zależności od czasu trwania, zahamowanie zatokowe wywołuje albo tylko uczucie przerwy w pracy serca (czasami kilkadziesiąt sekund) i chwilowy zawrót głowy, albo też objawy zespołu Morgagniego-Adamsa-Stokesa. Rytm zatokowy powraca samoistnie lub włącza się zastępczy rytm węzłowy (rytm pozazatokowy).

Przyczyną zahamowania zatokowego

Przyczyną powstawania zahamowania zatokowego może być:
- porażenie prądem elektrycznym,
- odruchowo wzmożone napięcie nerwu błędnego,
- ucisk zatoki szyjnej,
- miażdzyca tętnic wieńcowych,
- działanie niektórych leków antyarytmicznych, zaburzenia w związku z podaniem chinidyny lub naparstnicy,
- nagły wzrost stężenia potasu we krwi.

Zahamowanie zatokowe może występować również w przebiegu organicznych chorób serca, zespołu chorej zatoki i niemiarowości bezładnej.

Leczenie zahamowania zatokowego

W leczeniu zahamowania zatokowego podaje się atropinę. Czasami konieczne jest stosowanie elektrostymulacji serca.

Żaneta Malec

Bibliografia
  • "Choroby wewnętrzne", Andrzej Szczeklik, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków
  • "Choroby wewnętrzne", Franciszek Kokot, wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
  • "Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych", E. i A. Szczeklik, wyd. PZWL, Warszawa