Wtórne zaburzenia wchłaniania (zaburzenia resorpcji) występują głównie w przypadku usunięcia żołądka (resekcji), obecności raka żołądka, zwłóknienia trzustki, ciężkiej żółtaczki, ciężkiej cukrzycy, przy lambliozie, zaburzeniach hormonalnych, itp.
Wrodzone zaburzenia wchłaniania
Do wrodzonych schorzeń zaliczamy m.in:
Cystynuria
Cystynuria to wrodzone
zaburzenia przyswajania aminokwasów - cystyny, lizyny, argininy i ornityny, przez co wzrasta ilość cystyny w moczu. W cystynurii w nerkach tworzą się złogi cystynowe, kryształy i kamienie nerkowe. Leczenie związane jest z przyjmowaniem dużej ilości płynów oraz leków dla alkalizacji moczu.
Zespół Hartnupa
Zespół Hartnupa to choroba, w której obniżone jest wchłanianie, przez co następuje wydalanie z moczem wielu aminokwasów, m.in. tryptofanu, leucyny, fenyloalaniny oraz związków indolowych, a także obniżona jest synteza kwasu nikotynowego. U chorych występują zmiany na skórze eksponowanej na światło słoneczne, a związanej z nadwrażliwością na promienie UV (fotodermatoza), pojawiają się rumienie, strupy, następnie blizny. W leczeniu zespołu Hartnupa stosuje się neomycynę, witaminę PP (amidu kwasu nikotynowego).
Zespół niebieskich pieluszek
Zespół niebieskich pieluszek to genetycznie uwarunkowana choroba, która polega na zaburzeniu wchłaniania tryptofanu. Prowadzi do nefrokalcynozy. Tryptofan ulega bakteryjnej degradacji w jelicie do barwników indolowych, a te po wydaleniu przez nerki i kontakcie z powietrzem utleniają się zmieniając kolor moczu na niebieski. Zespól niebieskich pieluszek może prowadzić do drobnego zwapnienia nerek (nefrokalcynoza).
Acrodermatitis enteropathica
Acrodermatitis enteropathica (zespół Brandta) powodowany jest brakiem enzymów dehydrogenezy bursztynianowej i peptydazy leucyloaminowej w błonie śluzowej jelit., przez co
zaburzone jest wchłanianie cynku (w organizmie występuje niedobór cynku). Leczenie Acrodermatitis enteropathica polega na podawaniu cynku (siarczan cynkowy).
Zaburzenia wchłaniania cukrów
Zaburzenia wchłaniania cukrów zwykle związane są nietolerancją na disacharydy: sacharozę, maltozę lub laktozę. Z wymienionych cukrów zaburzenie najczęściej dotyczy laktozy, i związane jest z niedoborem laktazy - enzymu trzustkowego rozkładającego laktozę do cukrów prostych. Nietolerancja na sacharozę i izomaltozę z wiekiem się poprawia. Zaburzenia wchłaniania dwucukrów mogą też występować wtórnie, m.in. w chorobie trzewnej, lambliozie, chorobie Leśniowskiego - Crohna, sprue dorosłych.
Żaneta Malec