Wtórne błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek

Wtórne błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek należy do grupy glomerulopatii, które rozwijają się w przebiegu innych stanów i schorzeń. W jednostce chorobowej histologicznie stwierdza się zmiany, takie jak obserwuje się w pierwotnym błoniastym zapaleniu kłębuszków nerkowych.

Przyczyny wtórnego błoniastego kłębuszkowego zapalenia nerek

Wtórne błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek pojawia się w przebiegu wielu schorzeń. Choroba może wystąpić u pacjentów z nowotworami, przede wszystkim jelita grubego, żołądka, czy płuc oraz innych narządów wewnętrznych.

Najczęściej procesy rozrostowe zostają rozpoznane wcześniej, a tylko w niektórych przypadkach zmiany w nerkach obecne są w tzw. nowotworach utajonych. Ponadto w toczniu rumieniowatym układowym, zakażeniach wirusowym zapaleniem wątroby typu B lub C może dochodzić do rozwoju wtórnych nieprawidłowości w nerkach.

Z rzadszych czynników wywołujących wtórne błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek wymienia się kiłę, sarkoidozę, czy schistosomiazę. Również w wyniku podawania niektórych preparatów farmakologicznych (np. penicylaminy, soli złota, tioproniny, kaptoprilu, czy środków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych) może dojść do rozwoju wtórnego kłębuszkowego zapalenia nerek o typie zmian błoniastych.

Objawy wtórnego błoniastego kłębuszkowego zapalenia nerek


Wtórne zapalenie kłębuszków nerkowych objawia się zespołem nerczycowym. Wskutek obecności białka w moczu jest on spieniony, w wyniku znacznej utraty substancji białkowych dochodzi do rozwoju obrzęków.

Pacjenci są osłabieni, zgłaszają złe samopoczucie, dolegliwości bólowe ze strony jamy brzusznej i głowy. Ponadto występują nudności, obniżenie apetytu i zaburzenia miesiączkowania u kobiet.

W wielu przypadkach wtórnego błoniastego kłębuszkowego zapalenia nerek dochodzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego, niedożywienia i wyniszczenia. Wtórne błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek może objawiać się tzw. przełomami brzusznymi, czyli wystąpieniem nagłych i krótkotrwałych dolegliwości bólowych jamy brzusznej z wymiotami i gorączką, co jest wynikiem obrzęku błony śluzowej przewodu pokarmowego, spowodowanym utratą znacznych ilości białka z moczem.

Z innych objawów wtórnego błoniastego kłębuszkowego zapalenia nerek występują symptomy związane ze współistnieniem schorzenia podstawowego.

Leczenie wtórnego błoniastego kłębuszkowego zapalenia nerek

Podstawowe znaczenie w terapii kłębuszkowego zapalenia nerek o typie wtórnym błoniastym ma postępowanie przeciwdziałające przyczynie wywołującej zmiany w nerkach. Leczenie schorzenia współistniejącego często prowadzi do ustąpienia zmian nerkowych.

Konieczne jest usunięcie nowotworu, wdrożenie leczenia przeciwwirusowego, terapii tocznia rumieniowatego układowego lub innego postępowania, w zależności od przyczyny wywołującej wtórne błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek.

W postaciach wtórnego błoniastego kłębuszkowego zapalenia nerek spowodowanych przyjmowaniem preparatów farmakologicznych, po odstawieniu np. penicylaminy, czy soli złota, białkomocz cofa się po upływie około roku, niekiedy nawet po dłuższym okresie nieprzyjmowania leku.

W przypadkach wtórnego błoniastego kłębuszkowego zapalenia nerek, za które odpowiedzialne są niesteroidowe środki przeciwzapalne, do ustąpienia nieprawidłowości dochodzi szybciej, u niektórych pacjentów nawet po kilku tygodniach.

Mariusz Kłos

Bibliografia
  • "Choroby wewnętrzne", Andrzej Szczeklik, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków