Wiosenne zapalenie spojówek i rogówki

Wiosenne zapalenie spojówek i rogówki jest schorzeniem o charakterze przewlekłym, przebiega ze znacznie nasilonymi dolegliwościami, prowadzącymi do upośledzenia czynności widzenia. Przyczyny tego typu zmian nie zostały wyjaśnione, część przypadków związana jest z nadwrażliwością z udziałem przeciwciał typu E, inne natomiast przebiegają ze wzmożoną aktywnością krwinek białych odpowiedzialnych za reakcje alergiczne (eozynofile).

Wiosenne zapalenie spojówek i rogówki jest najbardziej rozpowszechnione w krajach o ciepłym klimacie (np. kraje basenu morza Śródziemnego) i jest domeną pediatrów, ponieważ z reguły początkowe objawy występują u dzieci, a cały proces chorobowy ulega samoistnemu wygaszeniu wraz z pojawieniem się pierwszych objawów dojrzewania płciowego.

Objawy wiosennego zapalenia spojówek i rogówki

Wiosenne zapalenie spojówek i rogówki objawia się silnym świądem spojówek, światłowstrętem, charakterystyczną wydzieliną ze spojówek, ciągnącą się i gęstą, doprowadzającą do sklejania się powiek. Dodatkowo pacjenci zgłaszają nasilone łzawienie.

W badaniu oglądając okolice oka stwierdza się wokół rogówki lub na powiekach złuszczone komórki nabłonka i eozynofile, zmiany te nazywane są plamkami Trantasa. Chorzy skarżą się ponadto na dolegliwości bólowe i zaburzenia widzenia, które świadczą o uszkodzeniu rogówki.

Rozpoznanie wiosennego zapalenia spojówek i rogówki

Z wywiadu chorobowego wiosennego zapalenia spojówek i rogówki znaczenie mają informacje na temat innych chorób alergicznych występujących u pacjenta (u części chorych takie schorzenia współistnieją), a także wywiad rodzinny, który wskazuje na choroby alergiczne u innych członków rodziny.

Dodatkowym badaniem jest wykonanie wymazu lub zeskrobin ze spojówki, w których stwierdza się dużą liczbę komórek eozynofilów i mastocytów, a we łzach i w surowicy krwi podwyższoną ilość immunoglobulin (przeciwciał) klasy E.

Leczenie wiosennego zapalenia spojówek i rogówki

Leczeniem wiosennego zapalenia spojówek i rogówki zajmują się okuliści. Podstawowe znaczenie ma unikanie narażenia na działanie alergenów i innych czynników, które mogą nasilać dolegliwości i zmiany morfologiczne w obrębie spojówki i rogówki oka (np. suche lub ciepłe powietrze, promienie słoneczne).

Ponadto przemywa się worek spojówkowy chłodnym roztworem chlorku sodu lub preparatami sztucznych łez. Wśród leków farmakologicznych stosuje się środki takie jak w przypadku alergicznego zapalenia spojówek, w cięższych przypadkach podaje się glikosteroidy doustnie. Ważne jest właściwe postępowanie terapeutyczne ze względu na ryzyko rozwoju powikłań pod postacią trwałego pogorszenia widzenia.

Mariusz Kłos

Bibliografia
  • "Choroby wewnętrzne", Andrzej Szczeklik, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków
  • "Alergologia", Niels Mygind, Ronald Dahl, Soren Pedersen, Kristian Thestrup-Pedersen, red. wyd. pol. Jerzy Kruszewski, Wojciech Silny, wyd. Urban & Partner, Wrocław