Toczeń rumieniowaty noworodków

Toczeń rumieniowaty noworodków jest schorzeniem przejściowym, przebiegającym ze zmianami skórnymi z towarzyszącymi objawami hematologicznymi (niekiedy także z blokiem serca), które pojawiają się u noworodków matek przekazujących swoim dzieciom przeciwciała Ro lub La.

Związki te mają zdolność do biernego przechodzenia przez łożysko do krwioobiegu płodu. Matki mogą chorować na tocznia rumieniowatego w różnych jego odmianach lub mogą znajdować się w okresie remisji, ale w ich surowicy krwi wykazuje się obecność tych przeciwciał, co wskazuje na ich udział w mechanizmach rozwoju choroby u noworodków.

Objawy tocznia rumieniowatego noworodków

Nieprawidłowości na skórze mają charakter rumieni obrączkowatych, mogą być obecne u noworodków już czasie urodzenia lub rozwinąć się po pierwszym narażeniu na działanie promieniowania słonecznego.

Okres utrzymywania się wykwitów jest najczęściej kilkutygodniowy, ale może przedłużyć się nawet do kilku miesięcy.

W toczniu rumieniowatym noworodków współistnieją objawy hematologiczne pod postacią obniżonych poziomów płytek krwi, hemoglobiny i białych krwinek. Niekiedy obserwuje się powiększoną wątrobę i śledzionę.

W surowicy krwi noworodków wykazuje się obecność przeciwciał Ro lub La, których stężenie stopniowo spada. Rzadko zdarza się, że wykrywane są inne przeciwciała.

Rozpoznanie tocznia rumieniowatego noworodków

Ustalenie rozpoznania tocznia rumieniowatego noworodków opiera się na stwierdzeniu obecności przeciwciał Ro lub La surowicy krwi matki i dziecka, ponadto u noworodków muszą występować charakterystyczne zmiany skórne.

We wszystkich przypadkach tocznia rumieniowatego noworodków konieczne jest przeprowadzenie szczegółowego badania kardiologicznego u dziecka (w przebiegu schorzenia może wystąpić blok serca). Niezbędne jest wykonywanie kilkukrotnych morfologii krwi z rozmazem.

Leczenie tocznia rumieniowatego noworodków

Terapia tocznia rumieniowatego noworodków jest wyłącznie objawowa, nie podaje się dziecku glikokortykosteroidów ani innych preparatów farmakologicznych, ponieważ zmiany cofają się samoistnie. Niebezpieczeństwo może stwarzać wystąpienie bloku serca.

Mariusz Kłos

Bibliografia
  • "Choroby skóry dla studentów medycyny i lekarzy", Stefania Jabłońska, Tadeusz Chorzelski, wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
  • "Dermatologia i wenerologia, podręcznik dla szkół medycznych", wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa