Stulejka

Stulejka jest nieprawidłowością rozwojową dotyczącą chłopców i polegającą na wrodzonym zwężeniu otworu napletka, które uniemożliwia jego odprowadzenie do rowka zażołędnego. W pierwszym roku życia przyklejenie wewnętrznej blaszki napletka do żołędzi jest stanem prawidłowym.

Całkowite zarośnięcie jest zaburzeniem niezwykle rzadkim i stanowi wskazanie do pilnej interwencji chirurgicznej, która polega na jego nacięciu. Po ukończeniu przez chłopców 2. roku życia konieczne jest dbanie o higienę okolic moczowo-płciowych, która polega na usuwaniu gromadzącej się w worku napletkowym tzw. mastki, podczas codziennych zabiegów higienicznych. Po ukończeniu 2. roku życia napletek powinien być odprowadzany.

Forsowanie i brutalne odklejanie z odprowadzeniem napletka powoduje uraz i pęknięcie jego wewnętrznej blaszki, co prowadzi do powstania zwężenia ujścia napletka o charakterze bliznowatym.

Wówczas rozwija się rzeczywista stulejka. Podobnie do zmian bliznowatych w obrębie wewnętrznej blaszki dochodzić może wskutek nieprawidłowości zapalnych, które związane są z zakażeniami mastki zalegającej w worku mosznowym (zaniedbania higieniczne są w tym przypadku podstawowym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi stulejki).

Objawy stulejki

Stulejka objawia się niemożnością odprowadzenia napletka do rowka zażołędnego lub brakiem uwidocznienia zewnętrznego ujścia cewki moczowej u noworodków lub niemowląt, przy próbie odciągnięcia napletka.

Dodatkowo przy stulejce obserwuje się wybrzuszenie podczas oddawania moczu i przedłużone wykapywanie moczu, często zakażonego, z worka napletkowego po zakończonym procesie mikcji (związane jest to z istnieniem przeszkody w odpływie moczu).

Częstym objawem stulejki jest zapalenie żołędzi. Niekiedy obserwuje się ropny wyciek wydzieliny z worka napletkowego, czasem współistnieje obrzęk lub zaczerwienienie.

U noworodków i niemowląt stulejka jest rozpoznawana jedynie wtedy, gdy struktury napletka nie udaje się odprowadzić do tego stopnia, aby widoczne było zewnętrzne ujście cewki moczowej.

Leczenie i rokowanie przy stulejce

Podstawową metodą leczenia stulejki jest postępowanie operacyjne, które polega na resekcji napletka (jego obrzezaniu). Czasem konieczne jest wykonanie zabiegu plastycznego, który ma na celu poszerzenie średnicy otworu napletka.

Rokowanie w przypadku wczesnego podjęcia leczenia chirurgicznego stulejki jest z reguły pomyślne. Wdrożone postępowanie jest przeważnie skuteczne i wiąże się z dobrymi wynikami. Jeżeli rozpoznanie zostanie przeoczone i niepodjęte zostanie leczenie pojawić się mogą powikłania, przede wszystkim zapalne, które związane są z nieco gorszym rokowaniem.

Nawracająca stulejka może również powodować zwężenia w obrębie zewnętrznego ujścia cewki moczowej, co stanowi dodatkowe powikłanie. W skrajnych przypadkach nieleczona i znacznie rozwinięta stulejka (długotrwale istniejący szpilkowaty otwór napletka) może być przyczyną tzw. uropatii zaporowej, prowadzącej do zastoju moczu i tworzącej przeszkodę objawiającą się podpęcherzowym zaburzonym odpływem moczu.

Mariusz Kłos

Bibliografia
  • "Urologia. Podręcznik dla studentów medycyny", red. nauk. Andrzej Borkowski, wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
  • "Podręcznik urologii Diagnostyka i leczenie" Mike B. Siroky, Robert D. Oates, Richard K. Babayan, red. wyd. pol. Krzysztof Bar, wyd. Czelej, Lublin