Ostry zespół płucno - sercowy (ostre serce płucne)

Ostry zespół płucno - sercowy (ostre serce płucne, łac. syndroma pulmono-cardiale acutum, cor pulmonale acutum) ostra niewydolność prawej komory serca powstała w wyniku nagłego wzrostu ciśnienia w krążeniu małym (płucnym), będącego skutkiem ostrej zatorowości płucnej.

Do zatorowości płucnej dochodzi w wyniku zatkania (częściowego lub całkowitego) tętnicy płucnej lub jej odgałęzień przez materiał zatorowy najczęściej to zakrzep krwi, rzadko tłuszcz lub powietrze.

Czynniki sprzyjające zatorowości płucnej

Czynniki sprzyjające zatorowości płucnej to:
- poród,
- dłuższe unieruchomienie w łóżku,
- niewydolność krążenia,
- choroby krwi (czerwienica),
- nowotwory (szczególnie trzustki),
- żylaki i urazy kończyn dolnych,
- odma opłucnowa (szczególnie wentylowa),
- szybko narastający wysięk w jamie opłucnej,
- przedłużający się napad dychawicy oskrzelowej,
- szybko postępujące zmiany miąższu płucnego (zapalne lub nowotworowe).

Zaburzenia w przepływie krwi w krążeniu małym związane jest z wielkością zatoru i odruchowym skurczem nie objętych zatorem naczyń płucnych. Skutkiem czego w przebiegu ostrego serca płucnego zmniejsza się dopływ krwi do lewego serca i obniża się jego wyrzut. Dochodzi do niedokrwienia serca potęgowanego skurczem naczyń wieńcowych. Równocześnie wzrasta ciśnienie krwi w prawej komorze i przedsionku oraz żyłach krążenia dużego.

Objawy ostrego zespołu płucno-sercowego

Do zatorowości płucnej dochodzi w wyniku zatkania (częściowego lub całkowitego) tętnicy płucnej lub jej odgałęzień przez materiał zatorowy.

Najczęściej dochodzi do częściowego zatkania tętnicy płucnej. Typowe objawy zespołu płucno - sercowego to:
- duszność,
- sinica,
- przyspieszony oddech,
- ból w klatce piersiowej,
- nadmierne wypełnienie żył szyjnych z możliwymi objawami wstrząsu.

Objawy całkowitego zatkania głównego pnia tętnicy płucnej to:
- nagłe i silne uczucie duszności,
- sinica,
- początkowo przyspieszone tętno,
- ból w klatce piersiowej,
- niewyczuwalne tętno,
- spadek ciśnienia tętniczego krwi,
- niedokrwienie serca i mózgu.

Zwykle masywny zator w ciągu kilku minut powoduje zgon. Zatkanie jednego z głównych rozgałęzień pnia tętnicy płucnej również bywa śmiertelne, ale może dawać objawy mniej gwałtowne.

Diagnoza ostrego zespołu płucno - sercowego

Diagnoza ostrego zespołu płucno - sercowego opiera się na podstawie nagłego pojawienia się wyżej wymienionych objawów oraz dodatkowych badań.

W badaniu fizykalnym ostry zespół płucno - sercowy najczęściej daje objawy:
- nagłej niewydolności prawo - komorowej tj. przepełnienie żył szyjnych, powiększenie i bolesność wątroby,
- przyspieszenie akcji serca,
- skrócony odgłos opukowy nad płucem.

W badaniu EKG wykonanym chwile po pojawieniu się pierwszych objawów stwierdza się: głęboki załamek S z załamkiem Q, ujemny załamek T, blok prawej odnogi. Możliwe również migotanie i trzepotanie przedsionków oraz częstoskurcz nadkomorowy.

Leczenie ostrego zespołu płucno - sercowego

Leczenie ostrego zespołu płucno - sercowego przebiega w szpitalu i polega na podawaniu środków przeciwzakrzepowych (heparyna) i fibrynolitycznych (streptokinaza). Objawowo stosuje się noradrenalinę. Przy dużej bolesności konieczne jest podawanie środków przeciwbólowych oraz naparstnicy lub strofantyny i tlenu.

W przypadku dużego zatoru życie chorego może uratować tylko bardzo szybko przeprowadzone leczenie operacyjne.

Ze względu na złe rokowanie i nawroty choroby istotna jest profilaktyka i wczesne wykrywanie zatorów u chorych z grupy ryzyka - unieruchomienie, ciąża, otyłość, starość.

Żaneta Malec

Bibliografia
  • "Choroby wewnętrzne", Andrzej Szczeklik, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków
  • "Interna Harrisona", Fauci, Braunwald, Isselbacher, Wilson, Martin, Kasper, Hauser, Longo, wyd. Czelej, Lublin
  • "Choroby wewnętrzne", Franciszek Kokot, wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa

Komentarze Ostry zespół płucno - sercowy

Astien | 2009-02-23 01:29

Ryzyko nadal istnieje. Ale zmniejszone, ponieważ ma pan już w drożną kuracje lekową, to ważne. Musi pan być pod stało opieką lekarza. I Zapewne bierze pan Acenokumarol lub warfin w tabletach albo w zastrzykach Clexane. Bardzo ważna jest rekonwalescencja po paru tygodniach leczenia. Pobyt w sanatorium czy w innym ośrodku zajmującym się leczeniem po chorobowym w tym przypadku płuc jest wskazany. Ważne aby pan w trakcie kuracji lekowej parę razy w tygodniu badał sobie poziom INR we krwi czyli krzepliwość krwi. W trakcie kuracji najlepiej jeżeli INR wynosi od 2 do 3 wtedy leczenie jest skuteczne.Zapewne lekarz zlecił ciąg badań i konsultacji. Ważne badanie które pan musi powtórzyć to jest badanie Angio-ct płuc. Które sprawdzi czy zakrzep w tętnicy płuc się zmniejsza. W zatorze płuc ważne jest wczesne wykrycie go, aby nie było komplikacji. Jestem ratownikiem medycznym w Warszawie i wiem jak ważne jest szybkie z diagnozowanie zatoru płuc.
Pozdrawiam i zdrowia życzę.

Krejzi | 2009-02-28 20:15

Moją babcie od 2 lat boli i drętwieje noga. Okazało się że ma zatkane tętnice szyjne (jedna całkowicie a druga w 70%) miała mieć operacje odetkania lecz niestety miała wysokie ciśnienie, które ma zresztą do teraz. Niedawno miała lekki udar. Teraz ciągle ma bóle głowy. Mam pytanie w związku z tym czy skoro miała lekki udar i to ze przez 2 lata zwlekała, ma prawie 75 lat i rozrusznik serca to czy nie ma żadnych przeciwskazań aby przerowadzic operacje odetkania tętnic szyjnych i czy operacja ta moze usunać wszystkie niedolegliwości?

Astien | 2009-03-14 20:25

Wysokie ciśnienie u pani Babci spowodowane jest zapewne po przez zatkane tętnice szyjne i nie wykluczone że w żyłach głębokich u nóg też ten przepływ krwi nie jest prawidłowy. Polecał bym Dopplera żył u nóg oraz tętnic szyjnych który sprawdzi przepustowość. Ale najważniejszą kwestią są zatkane tętnice szyjne. U pani Babci tętnice są bardzo zatkane. Udar spowodowany był nie dotlenieniem mózgu.Krew w którym jest życiodajny tlen nie dopływa do mózgu w prawidłowych ilościach co powoduję u pani Babci zapewne zawroty głowy problemy z pamięcią, senność ból głowy w najgorszym razie udar. Zlecił bym echo serca żeby sprawdzić jak wygląda sytuacja serca na dziś, może serce jest słabe i nie może pompować prawidłowej ilości krwi po całym organizmie. Zapewne Babcia miała migotanie przedsionków i dlatego wszczepiono jej stymulator. Chciałbym się do wiedzieć czy Babcia bierze leki na te zatkane tętnice? Co do operacji to trzeba to dokładnie skonsultować z lekarzem. Tętnice będą nadal się zatykać i będzie co raz gorzej. Musi pani skonsultować się z dobrym kardiologiem i ta kwestie omówić. Polecał bym zrobienie tych badań które podałem wyżej. Nie chce sugerować nic czy ta operacja jest najlepszym rozwiązaniem bo nie mam dokładnej wiedzy. Jeśli masz pytania do odpowiedz

lilijka | 2009-03-23 07:58

Dwa dni temu zaczęło mnie bolec kolano prawej nogi, pojawił się na nim mały siniak,ale nie przypominam sobie żebym się uderzyła, dzisiaj rano kolano boli trochę mniej a zaczęła boleć mnie łydka. szukałam jakiś pomocnych informacji na temat takich przypadłości, trafiłam tutaj i trochę się przeraziłam:( czy to w ogóle możliwe że w moim wieku(22 lata)może powstać taki zator? nigdy nie miałam żadnego urazu, co prawda mam siedzącą pracę, ale kilka razy w tygodniu odwiedzam basen i siłownie,więc ruchu mam pod dostatkiem.

Wszystkie komentarze artykułu Ostry zespół płucno - sercowy