Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek jest schorzeniem dotyczącym miąższu nerkowego, kielichów, miedniczek nerkowych i moczowodów. Najczęstszym drobnoustrojem wywołującym infekcję jest pałeczka okrężnicy Escherichia coli. Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez przedostawanie się szczepów chorobotwórczych z dolnych dróg moczowych.
Czynniki ryzyka w ostrym odmiedniczkowym zapaleniu nerek
Wśród czynników, które sprzyjają rozwojowi odmiedniczkowego zapalenia nerek wymienia się przede wszystkim wsteczne odpływy z pęcherza moczowego do moczowodów wskutek różnych patologii układu moczowego.
Ponadto utrudnienie odpływu moczu, cukrzyca i predyspozycje anatomiczne, które dotyczą przede wszystkim kobiet (u nich występuje krótsza cewka moczowa, co ułatwia kolonizację bakteriami pochodzącymi z dolnych dróg moczowych) są czynnikami sprzyjającymi powstaniu ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek.
Objawy ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek
Przebieg ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek może być różny. U niektórych pacjentów nie występują żadne objawy kliniczne choroby. Zazwyczaj jednak ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek daje dolegliwości ogólnoustrojowe, które rozwijają się nagle.
U chorych na ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek występuje dość wysoka gorączka, nudności, wymioty i bóle brzucha, nieraz także dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowej. W powikłanych przypadkach może dojść do rozwoju ciężkiej posocznicy moczowej z jej typowymi objawami.
Rozpoznanie ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek
Jeśli u pacjenta występują charakterystyczne objawy kliniczne, ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek nie jest trudne do rozpoznania. W każdym przypadku konieczny jest posiew moczu i wykazanie drobnoustrojów odpowiedzialnych za pojawienie się objawów chorobowych.
Badania obrazowe, takie jak ultrasonografia i urografia są pomocne w ustaleniu właściwej diagnozy, ponadto wykonanie obrazowania układu moczowego umożliwia rozpoznanie stanów towarzyszących (kamicy nerkowej, zastoju moczu, czy wad wrodzonych), które są czynnikami sprzyjającymi rozwojowi odmiedniczkowego zapalenia nerek o charakterze ostrym.
Leczenie ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek
Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek leczy się poprzez stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego. Na podstawie wyników posiewu moczu można zmienić antybiotyk, jest to niezbędne w przypadku wykazania oporności szczepów patogennych na dotychczas podawany lek.
Ponadto w terapii ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek niezbędne jest przywrócenie stanu normalnego odpływu moczu, jeśli w układzie moczowym występuje przeszkoda odpowiadająca za rozwój odmiedniczkowego zapalenia nerek. W stanach cięższych konieczne jest intensywne postępowanie, ponieważ część przypadków może zakończyć się zgonem.
Mariusz Kłos