Odma opłucnowa jest to obecność powietrza w jamie opłucnej. Powietrze może dostać się w to miejsce poprzez różne drogi takie jak: patologiczne połączenie opłucnej z drogami oddechowymi (przerwanie ciągłości opłucnej trzewnej) lub z powierzchnią klatki piersiowej (uraz, choroby płuc, proces samoistny, działanie lekarskie).
Rodzaje odmy
Odma prosta (
odma zamknięta) - uszkodzona powierzchnia płuca powodująca odmę uległa zamknięciu. Powietrze dostaje się do opłucnej jednorazowo i jego ilość się nie zwiększa.
Odma otwarta - otwór w ścianie klatki piersiowej lub przetoka oskrzelowo-płucna sprawia, że powietrze przedostaje się do opłucnej podczas wdechu, a wydostaje się podczas wydechu. Powietrze w jamie odpowiada ciśnieniu atmosferycznemu. Duszność staje się wtedy bardzo wydatna.
Odma wentylowa (
odma zastawkowa) - posiada mechanizm zastawkowy powodujący cykliczne zwiększanie się objętości powietrza w przestrzeni opłucnowej bez możliwości jego usunięcia. Zwiększenie ilości powietrza w opłucnej przy każdym wdechu potęguje zapadnięcie się płuca, a przemieszczenie się śródpiersia wywołuje silną duszność, czasem nawet zapaść.
Objawy odmy opłucnowej
Do objawów odmy opłucnowej należą:
- nagłe pojawienie się duszności,
- ból, kłucie w klatce piersiowej,
- odruch kaszlowy,
- sinica, omdlenie,
- powikłana krążeniowe - tachykardia, wstrząs, spadek ciśnienia - w odmie wentylowej,
- wpuklenie zajętej strony klatki piersiowej, powłóczenie jej,
- przesunięcie narządów śródpiersia na stronę przeciwną,
- jasna przestrzeń bez rysunku płucnego, która otacza zapadnięte płuco,
- odgłos bębenkowy przy opukiwaniu,
- nie wysłuchuje się szmeru oddechowego.
Leczenie odmy opłucnowej
W odmie wentylowej należy odbarczyć płuco poprzez natychmiastowe nakłucie opłucnej. Dodatkowo choremu w ciężkim stanie zakłada się drenaż opłucnowy. Czasami, w przypadku bardzo małej odmy, która nie powiększa się, zaleca się jedynie obserwację chorego. Liczy się wtedy na to, ze powietrze wchłonie się samo.
Monika Kozak