Kępki żółte

Kępki żółte są zmianami skórnymi, które towarzyszą stanom długotrwałego podwyższenia poziomu lipidów w surowicy krwi. Nieprawidłowości skórne przebiegają pod postacią guzków o żółtym zabarwieniu, różnym kształcie i wielkości.

Kępki żółte rozwijają się w wyniku pochłaniania przez makrofagi lipidów, co skutkuje tworzeniem tzw. komórek piankowatych i olbrzymich. Ze schorzeniem współistnieją rozmaite zmiany w narządach wewnętrznych i nieprawidłowości metaboliczne.

Objawy kępek żółtych

Kępki żółte powiek są płasko-wyniosłe, mają dosyć miękką konsystencję, przebiegają pod postacią żółtych guzków występujących na powiekach. Towarzyszą one hiperlipoproteinemii typu II, III i IV.

Kępki żółte guzkowe cechują się kopulastym kształtem i różną wielkością (nieraz mają znaczne rozmiary). Ich lokalizacja to najczęściej okolica stawów kolanowych, łokciowych i innych, również umiejscowione bywają na rękach, stopach, czy pośladkach.

Ta odmiana schorzenia występuje symetrycznie po obu stronach, rozwija się powoli, nie cechuje się skłonnościami do samoistnego ustępowania. Towarzyszy hiperlipoproteinemii typu II, III, i IV.

Kępki żółte wysiewne są drobnymi i żółtymi guzkami rozsianymi przede wszystkim na pośladkach i kończynach. Zmiany pojawiają się nagle i są związane ze zwiększonym poziomem triglicerydów w surowicy krwi.

Kępki żółte linijne dłoni są żółtawymi przebarwieniami o linijnym układzie, które zlokalizowane są przede wszystkim na dłoniach, zwłaszcza w fałdach skórnych. Są typowe dla hiperlipoproteinemii typu III.

Kępki żółte ścięgien są zmianami rozwijającymi się najczęściej w obrębie ścięgna Achillesa i na grzbietowych powierzchniach palców rąk. Skóra nie wykazuje wyraźnego żółtawego zabarwienia. Ta postać schorzenia jest najczęściej stwierdzana w II i III typie hiperlipoproteinemii.

Rozpoznanie i leczenie kępek żółtych

Kępki żółte rozpoznaje się w oparciu o typowy wygląd zmian i ich określoną lokalizację, po wykazaniu nieprawidłowych poziomów niektórych lipidów w surowicy krwi. Ustalenie właściwej diagnozy zwykle nie jest trudne.

Terapia polega przede wszystkim na stosowaniu odpowiedniej diety oraz na podawaniu preparatów farmakologicznych obniżających stężenie cholesterolu lub triglicerydów w surowicy krwi, w zależności od postaci hiperlipoproteinemii.

Środki włącza się w przypadkach nieuzyskania poprawy klinicznej, mimo stosowania odpowiedniej diety. W terapii zastosowanie znalazły środki farmakologiczne zmniejszające syntezę cholesterolu i triglicerydów, regulujące metabolizm lipidów oraz lek zawierający kwas nikotynowy.

Rokowanie w kępkach żółtych

Rokowanie w kępkach żółtych zależne jest od tego, czy w procesie chorobowym dochodzi do zajęcia narządów wewnętrznych i wystąpienia zmian metabolicznych.

Otyłość i skłonność do cukrzycy wymagają dodatkowego postępowania dietetycznego z ograniczeniem przyjmowania węglowodanów, ilości pokarmów i cholesterolu (tendencje takie najczęściej towarzyszą III, IV i V odmianie hiperlipoproteinemii).

U niektórych pacjentów rokowanie zależy od współistnienia choroby wieńcowej i zmian miażdżycowych.

Mariusz Kłos

Bibliografia
  • "Choroby skóry dla studentów medycyny i lekarzy", Stefania Jabłońska, Tadeusz Chorzelski, wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
  • "Dermatologia i wenerologia, podręcznik dla szkół medycznych", wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa