Gruźlica wrzodziejąca

Gruźlica wrzodziejąca jest odmianą choroby gruźliczej i dotyczy błon śluzowych. Występuje najczęściej u osób z rozwiniętymi zmianami narządowymi, u których doszło do znacznego osłabienia odporności organizmu. Nieprawidłowości skórne z reguły zlokalizowane są na samych błonach śluzowych (np. jamy ustnej, czy narządów moczowo-płciowych) lub na pograniczu ze skórą.

Objawy gruźlicy wrzodziejącej

Owrzodzenia występujące w gruźlicy wrzodziejącej mają zwykle miękką podstawę, która nie posiada cech nacieczenia. Dno zmian jest pokryte bardzo drobnymi guzkami, cechującymi się znacznymi dolegliwościami bólowymi.

Przebieg kliniczny gruźlicy wrzodziejącej jest przewlekły i zależy przede wszystkim od stanu objętych chorobą narządów wewnętrznych: płuc lub krtani (jeśli schorzenie dotyczy błony śluzowej jamy ustnej), czy nerek, pęcherza moczowego lub żeńskich wewnętrznych narządów płciowych (kiedy proces chorobowy obejmuje swoim zasięgiem błonę śluzową narządów moczowo-płciowych).

Odczyny tuberkulinowe są najczęściej ujemne, co świadczy o braku prawidłowej reakcji układu odpornościowego na prątki gruźlicze znajdujące się w ustroju człowieka.

Rozpoznanie gruźlicy wrzodziejącej

Rozpoznanie gruźlicy wrzodziejącej ustala się przede wszystkim w oparciu o wygląd zmian (bolesne owrzodzenia z miękką podstawą) i lokalizację (błony śluzowe), a także ważne jest wykazanie prątków gruźliczych w zeskrobinach z owrzodzeń lub w posiewach. Ponadto typowy obraz histopatologiczny zajętych procesem chorobowym tkanek i wykrycie czynnych zmian gruźliczych w narządach wewnętrznych, nasuwają podejrzenie gruźlicy wrzodziejącej.

W różnicowaniu gruźlicy wrzodziejącej konieczne jest wykluczenie przede wszystkim owrzodzenia o podłożu nowotworowym (podstawa wykwitu skórnego jest nacieczona, cechuje się mniejszym nasileniem dolegliwości bólowych), rozstrzygające w tym przypadku jest wykonanie badania histologicznego.

Poza tym podobne objawy mogą być związane z owrzodzeniami kiłowymi, które cechują się niezwykle twardym naciekiem, odczynem ze strony węzłów chłonnych, a także dobrym ogólnym stanem chorego. Również afty mogą być mylone z gruźlicą wrzodziejącą, jednak mają one sadłowate dna i większą tendencję do nawrotowego pojawiania się z samoistnym ustępowaniem.

Leczenie gruźlicy wrzodziejącej

Podstawą leczenia gruźlicy wrzodziejącej jest farmakoterapia. Niezwykle ważne jest również postępowanie dotyczące nieprawidłowości w obrębie narządów wewnętrznych, które współistnieją z gruźlicą wrzodziejącą błon śluzowych. W naszym kraju metody obejmują podawanie kilku leków jednocześnie, co przeciwdziała powstaniu oporności na preparaty farmakologiczne.

Mariusz Kłos

Bibliografia
  • "Choroby skóry dla studentów medycyny i lekarzy", Stefania Jabłońska, Tadeusz Chorzelski, wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
  • "Dermatologia i wenerologia, podręcznik dla szkół medycznych", wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa