Glukozuria nerkowa

Glukozuria nerkowa należy do grupy schorzeń nazywanych tobulopatiami, które są rzadkimi zaburzeniami czynności cewek nerkowych, przebiegającymi z prawidłowym lub jedynie nieznacznie obniżonym przesączaniem kłębuszkowym.

Glukozuria nerkowa jest spowodowane wrodzonym i izolowanym zaburzeniem wchłaniania glukozy w nerkowej cewce bliższej, co objawia się wydalaniem większych ilości cukru z moczem, przy prawidłowych jego wartościach w surowicy krwi, a czasem nawet obniżonych. Glukozuria nerkowa jest dziedziczona w sposób autosomalny dominujący lub recesywny.

Zmiany o charakterze wtórnym pojawić się mogą wskutek uszkodzenia cewek nerkowych przez substancje toksyczne. Glukozuria nerkowa jest również obserwowana jako składowa zespołu Fanconiego.

Objawy glukozurii nerkowej

Glukozuria nerkowa o charakterze pierwotnym nie daje żadnych objawów klinicznych. Jedyną nieprawidłowością jest obecność znacznych ilości glukozy w moczu, co najczęściej jest zmianą wykrywaną w sposób przypadkowy.

Dobowe utraty cukru z moczem mogą wynosić nawet kilka lub kilkanaście gramów, czemu nie towarzyszy wielomocz i wzmożone uczucie pragnienia, tak jak ma to miejsce w przebiegu np. cukrzycy, w której nadmiernemu wydalaniu moczu towarzyszą te objawy. Jelitowe wchłanianie glukozy w glukozurii nerkowej jest zachowane.

Rozpoznanie glukozurii nerkowej

Glukozuria nerkowa jest rozpoznawana na podstawie obecności znacznych ilości cukru w moczu bez żadnych innych dolegliwości. Pomocny w rozpoznaniu jest wywiad chorobowy wskazujący na występowanie schorzenia u innych członków rodziny. Niekiedy wykonuje się badania genetyczne, wykazujące obecność nieprawidłowych genów u osób z glukozurią nerkową.

W różnicowaniu glukozurii nerkowej konieczne jest wykluczenie cukrzycy, poziom glukozy w surowicy krwi na czczo i teście doustnego obciążenia jest prawidłowy w glukozurii nerkowej, ponadto nie stwierdza się żadnych objawów cukrzycowych.

W każdym przypadku konieczne jest przeprowadzenie badań dodatkowych w kierunku nieprawidłowości obecnych w innych defektach funkcjonowania nerkowej cewki bliższej np. w zespole Fanconiego.

Leczenie i rokowanie w glukozurii nerkowej

Glukozuria nerkowa o charakterze pierwotnym nie wymaga leczenia. We wtórnych postaciach postępowanie zależy od choroby podstawowej. Rokowanie w schorzeniu jest pomyślne, nie obserwuje się pogorszenia czynności nerek i rozwoju cukrzycy.

Nieco gorzej rokują przypadki ze współistniejącymi chorobami i stanami podstawowymi (np. zespołem Fanconiego, czy uszkodzeniem cewek nerkowych przez substancje toksyczne).

Mariusz Kłos

Bibliografia
  • "Choroby wewnętrzne", Andrzej Szczeklik, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków
  • "Interna", Włodzimierz Januszewicz, Franciszek Kokot, wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa